İyi Şeyler Yapan Güzel İnsanlar: BİSKUR – Bisiklet Kurye
“Umut ve cesaret bulaşıcıdır” diyerek 2015 yılında gerçekleştirdiğimiz İyi Şeyler Yapan Güzel İnsanlar Konferansı’nda, kötüye ve olumsuza odaklanmak yerine, iyi şeyler yapan insanları tanıtıp, onların yaptıklarını daha geniş kitlelere duyurmayı amaçladık. Örnek modeller geliştiren ve sürdüren insanların, başkalarına da ilham verebilmesi için İyi Şeyler Yapan Güzel İnsanlar, bir röportaj serisi olarak devam ediyor.
Röportaj: Gözde Özbey
Ülkemizde bisiklet kullanımının yaygınlaşması ve alış-verişin sanallaşması yeni iş kollarını da beraberinde getiriyor. Bisikletli kuryeler de bu iş kollarından biri. Büyükşehirlerin insanı canından bezdiren trafiği onların en büyük kozu. Araçların dakikalarca hiç hareket etmeden beklediği yerlerde onlar hedeflerine kesintisiz bir şekilde ilerleyebiliyor. Hem de çevreye ‘sıfır karbon’ salarak.
İstanbul’da değişik zamanlarda başlatılan ancak daha sonradan vazgeçilen veya çok sınırlı olarak hizmet veren bisikletli kuryeler, Esenler’de de hizmete başladı. Esenler’de ilk defa bisikletli kurye organizasyonunu hayata geçiren Ayhan Çelik ile konuştuk. Çelik, neden bisikletli kurye taşımacılığına başladıklarını, avantajlarını ve ileriye dönük hedeflerini anlattı. BİSKUR nedir, ne değildir? Merak edilen tüm soruların cevabı röportajımızda.
BİSKUR nedir? Ne zaman ve neden başladı?
Ayhan ÇELİK: BİSKUR; bisikletli kurye hizmetidir. Daha yeni sayılırız. Yaklaşık 8 aylık bir geçmişimiz var. Neden başladığına gelince; öncelikle ben çevreci bir insanım. İnsanoğlunun kendi eliyle doğayı mahvettiğini hepimiz görüyor, izliyor, şahit oluyoruz. Doğanın kirlenmesi, doğa katliamları v.s. ile adeta insan kendi eliyle geleceğini yok ediyor. Biz insanları ve tüm canlıları nasıl kötü bir sonun beklediğini dile getiren hemen her gün bir habere rastlamamız mümkün. Hani meşhur Kızılderili sözü var ya, “Son ırmak kuruduğunda, son ağaç yok olduğunda, son balık öldüğünde beyaz adam paranın yenmeyen bir şey olduğunu anlayacak” diye. İşte maalesef bu noktaya doğru gidiyoruz. Biz de karınca kararınca yürüttüğümüz bu proje ile çevreye ve doğaya destek olmak için bisikletle kurye hizmeti vermek için harekete geçtik. Çünkü bisiklet son derece çevreci bir alettir. Yakıt kullanımı olmadığı için çevrecidir. Şehirlerde kargo işini bisikletle yapma olanağı varken niye motorlu araçlarla yapalım ki? Özellikle kısa mesafeler için bisikletler bu iş için ideal bir alet diye düşünüyorum. Buradan hareketle bisikleti tercih ettik.
Bisikletli kurye sisteminin avantajları ve dezavantajları nelerdir?
Ayhan ÇELİK: Bisiklet insanlarımız için bir kazanç kapısı olduğu zaman onu sevecek ve daha çok insan bu aleti kullanmaya başlayacak. Bisiklet kullanan insan aynı zamanda spor da yapmış oluyor. Dolayısıyla projemiz çevreci olmasının yanında toplumu, özellikle de gençleri spora da teşvik edici bir çalışmadır. Spor yapan insanlar ise daha sağlıklı ve zinde olurlar. Bisiklet hem çevrecidir, hem sağlıklıdır. Bunun dışında bisiklet trafiği de engellemez. Bisiklet kurye ekonomiktir de. Diğer kurye hizmetlerine göre yüzde 50 daha ucuz olduğunu söyleyebilirim. Bizim bir özelliğimiz de öğrencilere ve part-time çalışmak isteyenlere öncelik veriyor olmamız. Boş zamanlarını değerlendirmek isteyen lise –üniversite öğrencileri kısa sürelerle bizimle çalışarak para kazanabiliyor, harçlıklarını çıkarabiliyorlar. Esnek bir çalışma sistemimiz var. Bu yönünün de artı bir değer olduğunu düşünüyorum. İnsan gücüyle çalıştığı için belli bir süre bisiklet kullanmak insanı yorabiliyor. Belki motor kuryelere göre dezavantaj sayılırsa bu var.
Siz aslında motorlu kuryelerin alternatifisiniz öyle mi?
A. Ç.: Sadece çevrecilikte ve ekonomide alternatifiz. Bisikletli Kurye (BİSKUR) motorlu kuryeye alternatif değil, aksine daha kısa mesafeler için bu yapıya destek veren yerel bir taşıma sistemi. Dünyada birçok örneği olan ancak bisiklet yollarının yetersizliği, bisiklet kullanım oranlarının düşüklüğü gibi çeşitli sebeplerle ülkemizde yok denecek kadar az olan bisikletli kurye, yeni neslin hayat tarzına kolayca entegre edilebilecek ve yerel kalkınmaya da büyük katkı sağlayacak bir model.
Sadece manuel bisikletler mi kullanıyorsunuz?
Ayhan ÇELİK: Hayır hem manuel bisikletlerimiz var, hem de elektrikli. Hatta scooterlerımız da var. Talep edilen işin özelliğine göre istediğimiz aracı kullanıyoruz.
Kimler daha ziyade sizi tercih ediyor? Müşteri yelpazenizde kimler var?
Ayhan ÇELİK: Biz elbette sadece gönderi hizmeti yapmıyoruz. Çeşitli gönderilerin (çiçek, hediyelik eşya, paket vb.) yanı sıra gazete, dergi, broşür, el ilanı, katalog, mektup ve insert gibi ürünlerin dağıtımını da yapıyoruz. Bunun için müşteri yelpazemiz çok geniş. Bir çiçekçi de bizim müşterimiz, bir eczane de… Bir pastane de bizden hizmet alıyor, bir matbaa da… Resmi bir kurumun dağıtımını da yapıyoruz, bir firmanın broşürünü de… Şu anda sadece sıcak yemek dağıtımını yapmıyoruz. Şimdilik onu biraz riskli görüyoruz. Zaman içinde ona da gireceğiz.
Bildiğim kadarı ile şu anda sadece Esenler ve çevresindeki ilçelere hizmet veriyorsunuz. Niye Esenler’den başladınız, özel bir sebebi var mı?
A. Ç.: Öncelikle Esenler’de doğdum, Esenler’de büyüdüm. Hâlen de Esenler’de oturuyorum. Buraya bir sevgim, bir sempatim var. Bu projeye bir vefa borcunu ödeme de diyebilirsiniz. Önce kendi ilçemden başlamalıyım diye düşündüm. Üniversite öğrencileri ve gençlerimiz başta olmak üzere tam zamanlı ve ek iş olarak çalışmak isteyenlere bir imkân sunmak istedim. Gençlerimiz hem spor yapıyor hem bisiklet sürme zevki yaşıyor, hem de para kazanıyor. İhtiyacı olan yüzlerce gencimizin elinden tutmuş oluyoruz. Bu da beni mutlu ediyor. Böylece tam zamanlı veya ek iş olarak bisiklet kurye olan arkadaşlarımız sayesinde BİSKUR yerel kalkınmaya da katkı sunmuş oldu.
Daha sonra diğer ilçelerde de faaliyet göstereceğinizi anlıyorum, doğru mu?
A. Ç.: Elbette… Biz önce kendi ilçemizi pilot bölge seçtik. Daha sonra diğer ilçeleri de bisikletli kurye ile buluşturacağız. Muhtemelen bir süre sonra da tüm Türkiye’de hizmet vermeye başlayacağız. Çalışmalarımız bu yönde.
Bisikletli kurye olmak için ne gibi şartlar gerekiyor?
A. Ç.: Bisiklet kullanmasını bilen herkes ile çalışabiliriz. Bisiklet sürmeyi, doğayı ve spor yapmayı seven, güvenilir herkes bizim iş arkadaşımız olabilir. Yani biz bisiklet severlere diyoruz ki, “Hobiniz mesleğiniz olsun. Hem spor yapın hem eğlenin hem doğayı koruyun hem de para kazanın”.
Çalışanlarda yaş sınırı arıyor musunuz?
A. Ç.: Şimdilik yaş sınırımız 18. Belki bunu daha sonra 16’ya çekebiliriz. 18’den aşağıda olanlar için velilerinden yazılı onay almamız gerekiyor. Şimdiye kadar 18 yaşından küçük birkaç arkadaşımız part-time çalışmak istedi. Velilerinden yazılı onay alarak çalıştırdık.
Bisikletleri siz mi temin ediyorsunuz?
A. Ç.: Kendi bisikleti olanlar kendi bisikletiyle gelip çalışıyor. Bisikleti olmayan arkadaşlara biz temin ediyoruz. Bisikletin yanında kask, çanta, yelek, yağmurluk gibi diğer malzemeleri çalışma arkadaşlarımıza biz veriyoruz. Birlikte çalışmaya karar verdiğimiz arkadaşlarımızla önce bisiklet sürme kuralları ve iş süreci ile ilgili kısa bir eğitim yapıyoruz ondan sonra işe başlıyoruz.
Çalışanlarınıza ne tür imkânlar sunuyorsunuz, çalışma sisteminiz nasıl?
A. Ç.: Bizde iki türlü çalışan var. Birinci tam zamanlı, ikincisi part-time. Esnek zamanlı çalışan arkadaşlar daha ziyade öğrenciler veya ek iş yapmak isteyen arkadaşlar. Mesela; öğleden sonra normal işine gidecek bir arkadaş gelip bizde öğlene kadar çalışabiliyor. Bir işinden izinli olduğu günde bizimle çalışabiliyor. İster tam zamanlı, ister part-time çalışan arkadaşlar olsun hepsi gönderi üzerinden para kazanıyor. Kazandıklarının yaklaşık yüzde 70’i maaş, sigorta ve yemek ücreti olarak kendilerinin oluyor. Ücretler, çalışanın isteğine göre günlük, haftalık veya aylık olarak kendilerine ödeniyor.
Sizinle çalışmak isteyen kişiler veya sizden hizmet almak isteyenler size nasıl ulaşabilir?
A. Ç.: Her türlü iletişim kanallarımız açık. Öncelikle www.biskur.com internet sitemizde iletişim bilgilerimiz mevcut. info@biskur.com mail adresimizden de bizimle irtibata geçebilirler. BİSKUR bünyesinde çalışmak isteyenler sitemizdeki başvuru formunu doldurarak bize gönderebilirler. Mutlaka kendilerine dönüş yapılacaktır.
Şahane bir fikirmiş bravo gençlerimize …