Organik ürün ve %100 Ekolojik Pazar fiyatları konusunda açıklama

Buğday Derneği’nin, ekolojik, sağlıklı, adil ve sürdürülebilir üretim ve kullanım döngülerini desteklemek ve yaygınlaştırmak için geliştirdiği model projelerden biri olan %100 Ekolojik Pazarlar’ın ilki 2006’da Şişli’de açıldı. Belediyeler tarafından daha sonra açılan pek çok organik pazarın aksine, %100 Ekolojik Pazarlar’da başından bugüne, tavan fiyatları düşürmek yönünde tavsiye bir fiyat politikası belirlendi.

İlk %100 Ekolojik Pazar açıldığından bu yana, halden pazara ürün geldiği, organik ürünlerin lüks ve pahalı olduğu yönünde çeşitli iddialar ile mücadelemizi sürdürdük. Birkaç fırsatçı veya hilekâr yüzünden bütünün zarar görmemesi için çalıştık. Güvenilirlik ve fiyat konusunda yapılan birçok eleştirinin ön yargılı, yargısız infaz düzeyinde olduğunu fark ettik. Diğer yanda yapıcı tüm eleştirilere elimizden geldiğince yetişmeye ve onları değerlendirmeye çalıştık. Tüketicilerin bizlere ilettikleri görüşlerini esnaf ve üreticiler ile paylaştık. 2017 yılında, %100 Ekolojik Pazarlar’ın daha katılımcı, şeffaf bir yapılanması olması amacı ile bir çalışma başlattık. Üretici, esnaf, toptan alıcı, müşteri komisyonları kurduk ve belediyeleri de katarak işbirliği içinde ilerleyen bir çalışma ortamı oluşturduk. Denetimler, fiyatlar, hijyen vb. birçok konu bu komisyonlarda tüm taraflarca gündeme alındı, alınmaya devam ediyor.

Pazarlar ile ilgili sorunların çözümü için EPTA!

Son dönemde üretici dostu bazı müşterilerden fiyatlar konusunda, gelir gider dengesi açısından haklılık payı olan, tüketici bakış açısıyla yapılan ama bütünü kaçıran yapıcı eleştiriler alıyoruz ve bu konuda bir açıklama yapmak ihtiyacını duyduk. Bu açıklamamız bir savunma değil, bu eleştirileri getiren müşterilerimizi ve sizleri konuyla ilgili bilgilendirmek ve çözüme ulaşmak için bizimle birlikte çaba göstermeye davet etmektir.

Öncelikle bu eleştirileri bize ulaştıran ya da başka sıkıntılar yaşayan tüm %100 Ekolojik Pazar müşterilerimizi EPTA’ya ( %100 Ekolojik Pazarlar Türetici Komisyonu) üye olmaya, sorunların çözümünü birlikte oluşturmaya ve taraflar arası iletişime davet ediyoruz. Taraflar birbirlerini dinlerse, adil ticaretin organik pazarlarda mümkün olabileceğine inanıyoruz.

EPTA’ya katılmak için; burayı tıklayarak tıklayarak ve gelen kutuya mail adreslerinizi yazıp talep göndermeniz, sonrasında mail adreslerinize gelen bağlantıyı tıklamanız yeterli olacaktır. Sonrasında grup yöneticileri katılımınızı onayladığında gruba üye olmuş olacaksınız.

%100 Ekolojik Pazarlar Türkiye’nin ekonomik durumundan bağımsız değil!

Organik ürün fiyatlarının halkın geneli için pahalı olduğunu ve son yıllarda diğer tüm giderlere, girdi maliyetlerine paralel olarak arttığını kabul ediyoruz. Ancak, halkın alım gücünün yetersiz olması veya alım gücündeki artışın, ürünlerle paralel olmamasının organik tarım yapan üretici veya esnafın sorumluluğu değil, genel olarak devletin üretim ve ekonomi politikaları ile bağlantılı olduğunun altını çizmek istiyoruz.

Organik ürünlerle sıklıkla karşılaştırılan konvansiyonel ürün fiyatları de son 3 yıl içerisinde büyük bir artış göstermiştir. Örneğin, yazları 1 TL civarında olan salatalık fiyatının, 2018 yazında 3 TL’nin altına inmemiştir. Şişli %100 Ekolojik Pazar açıldığı günden bugüne kadar geçen 13 yılda konvansiyonel ile organik ürün fiyatlarındaki artış oranına bakıldığında, konvansiyonel ürün fiyatlarının, hatta tüm gıda fiyatlarının ciddi bir artış göstermiştir. Bu durumun, ülkenin genel ekonomik durumu ile paralellik gösterdiğini anlamak gerekiyor. Eylül 2018 başlarında ve ortasında hibrit, iri beef konvansiyonel domatesler marketlerde 9 TL’ye satılırken, yerli tohumdan, ince kabuklu, yarısı tarlada kasalanırken, bir kısmı da pazarda müşterilerin ellerinde ve gün içinde beklerken fire verilen yerli organik domateslerin 12-14 TL’ye satılıyor olması adaletli bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde, organik ürünlerin konvansiyonele göre çok daha ucuz olduğu görülmektedir.

Organik ürünlerin ile konvansiyonel ürün fiyatları arasındaki farkın sebebi maliyetler ile ilgilidir. Organik tarımdaki maliyetleri, organik tarım yapan üreticilerin sıkıntılarını burada uzun uzun açıklamak istemiyoruz. Yıllardır pazarlarımızın müşterisi olanlar ve Buğday’ı takip edenlerin bu konuların farkında olduklarını düşünüyoruz. (Hatırlamak isteyenler bu yazıyı inceleyebilirler.) Maliyete yönelik sorunlarla sadece üreticiler yüzleşmiyor. Artan fiyatları sağlıklı biçimde yorumlamak için organik pazar esnafı ile de görüşmek gerekiyor. Görüşüldüğünde, küçük miktarla çalışılmasından kaynaklanan nakliye maliyetinin yükselmesi, mazot fiyatlarının organik ürün fiyatlarına olan etkisi, sürümün olmaması, yeterli pazarın olmaması, depolarda bekleyen ürünlerin kaybı gibi nedenleri onlardan dinleyebilirsiniz. Bu görüşmelerden sonra fiyatları etkileyen başlıca sebeplerin, %100 Ekolojik Pazarlar’daki esnaf ve üreticilerin küçük olmaları, yani depolama, nakliye, lojistik gibi aşamaları daha az maliyetle çözecek yeterli sermayelerinin olmaması ve pazarlama alternatiflerinin, sürümlerinin kısıtlı olması olduğunu göreceksiniz. Daha detaylı bilgi sahibi olmak içinse buradan Organik Ürün Rehberi’ni inceleyebilirsiniz.

Birlikte çözelim!

Tüketici olarak edindiğimiz bazı alışkanlıklar da üreticinin maliyetini artırıyor. Örneğin her bir ürünü, şeftali, incir, patlıcan gibi ürünleri dokunarak seçmek, birkaç saat sonra o ürünleri satılamaz hale getiriyor. Ya da bir demet maydanoz için bile kese kağıdı istemek, kese kağıtlarının % 80 zamlandığını da düşünürsek, pazar esnafının maliyetini artırıyor.

Buğday Derneği olarak 13 yıldır fiyatları mümkün mertebe aşağı çekmeye çalışıyoruz. Eleştirilerde bahsedilen fırsatçılık çok nadirdir. Bunları engellemeye çalışıyoruz. Ama birlikte daha güçlüyüz. Bu sebeple desteklerinizi, komisyonlara katılımınızı bekliyor, sizleri konunun diğer tarafları ile iletişime çağırıyoruz.

Sağlıklı gıda talep eden tüketicilerin, sağlıklı gıdanın günümüz şartlarında asla ucuz olamayacağını kabul etmesi, ama elbette adil, etik bir fiyatlandırmayı da talep edebilmesi sağlıklı, organik gıdanın yaygınlaşması açısından son derece önemli.

Buğday Derneği olarak tüm bireyleri ufak çaplı da olsa kendi gıdasını yetiştirmeye (en azından üretim sürecinin zorluğunu anlamak için), gıda takasına, gıda toplulukları oluşturmaya, ahlaklı üreticiye ve esnafa sahip çıkmaya, %100 Ekolojik Pazarlar’a davet ediyoruz.

Sağlıklı gıdaya ulaşmak için herkes sorumluluk almalı!