Doğa ile bağ kurma yolculuğu
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Leyla Aslan yazdı: “Çocuklara bir şeyi anlatmak ve onu anlamasına yardımcı olacak en güzel yollardan birisi de masal kurarak anlatmaktır. Çünkü masallar çocukların bağ kurma yolundaki en büyük destekleridir.”
Her bir çocuk kendine has ve özeldir. Tıpkı her anne ve babanın kendine has ve özel olduğu gibi. Ebeveynlik yolunda bazen farklı, bazen ortak şeyler deneyimleyebiliyoruz. Çünkü bizde bu yolculukta birçok şeyi ilk defa yaşayarak öğreniyoruz.
Ancak özellikle büyük şehirlerde yaşayan ebeveynlerin göz ardı edilemeyen ortak bir niyeti ve düşüncesi var: Çocuğunu doğaya, doğadaki diğer canlılara karşı sevgi ve saygılı yetiştirmek, doğa ile iç içe büyütmek ve doğa ile bağ kurmasını sağlamak.
Çocukların öğrenme yolculuğundaki en etkili şey örnek olmaktır. Her ne kadar sınırlar çocukta güven yaratsa da komut almak çocukların hoşuna giden bir durum olmadığı gibi davranışın kazanıma dönüşmesinde çok etkili bir yol değildir. Bu sebeple çocuklara öğretmek yerine, çocuğa rehber olmak çocuğun doğa ile bağ kurma yolculuğunu daha kolay hale getirebilir.
Madem rehber olacağız öyleyse önce anne baba olarak kendimize şunları sormalıyız: Ben doğaya karşı sorumluluklarımı yerine getiriyor muyum? Doğa ile ilişkim nasıl? Ne kadar tüketiyorum, tüketmeden ne kadar kendim üretebiliyorum, temel ihtiyaçlarım dışında bana konfor sağlayan ancak doğa ile uyumlu olmayan isteklerimden vazgeçebiliyor muyum? Yaşadığım çevrede ve gündelik hayatımda doğa ile bağlantı halinde miyim? Yürüdüğüm yoldaki ağaçları, gökyüzünde uçan kuşları, rüzgârın sesini, yaprakların rüzgârdaki dansını ve doğanın ritmini fark edebiliyor muyum?
Çünkü eğer siz doğayı görebiliyor ve işitebiliyorsanız bunu çocuğunuza anlatmak, onun da görmesini, duymasını, hissetmesini sağlamak sizin için çok da zor olmayacaktır.
Kendimizin doğa ile ilişkisini onarmak ve sonrasında çocuğumuza bu konuda rehber olmak çok daha sürdürülebilir bir yöntemdir.
Bazı pratikleri hayata geçirmek çocuğumuza doğru rehber olmamızı sağlar. Gıda konusunda çılgınca tüketimler yapmak çocuğun israfı öğrenmesine ihtiyacından fazlasını tüketme hakkı olduğunu ona öğretir.
Mevsimsel beslenmek hem çocuğun doğanın mevsim döngüsünü öğrenmesine hem de doğru beslenme alışkanlığı geliştirmesine yardımcı olur. Kışın evinin dolabında domates gören çocuk domatesin mevsimini anlayamadığı gibi doğanın döngüsüyle ilgili de kafa karışıklığı yaşar.
Çocuklara bir şeyi anlatmak ve onu anlamasına yardımcı olacak en güzel yollardan birisi de masal kurarak anlatmaktır. Çünkü masallar çocukların bağ kurma yolundaki en büyük destekleridir. Sabah kahvaltıda yediğiniz zeytinin tohumdan hasada ve hasattan sofraya kadar olan üretim hikâyesini çocuğunuza masalsı bir dil ile anlatmanız onun gıdaya, doğaya ve emeğe karşı saygısını arttıracaktır.
Çocuğunuza renkleri öğretirken doğada renk avcılığı yapmak insanın asıl ilham kaynağının doğa olduğunu ince ince işler çocuğumuzun ruhuna.
Yolda yürürken gördüğünüz bir ağacı çocuğunuza sadece bir ağaç olarak anlatmak yerine, o ağacı karıncaların evi, kuşların mola yeri olarak anlattığınızda ya da yaprakların ağaçların çocukları olduğunu anlatan bir masal kurduğunuzda; çocuk, ağacın doğa ve insan için ne kadar kıymetli olduğunu kavrayıp ona karşı sorumluk geliştirir. Bu da bağ kurması konusunda onu destekler. Ayrıca ağacın üzerindeki yaşam döngüsü çocukta her canlının birbirine karşı sorumluluğu olduğu hissini yaratarak çocuğun kendisini doğanın bir parçası olduğu gerçeği ile tanıştıracaktır.
Çünkü insanoğlu kendisini doğadan farklı bir canlı olarak görmekte ve aslında bütünün bir parçası olduğunu unutmaktadır. Bu unutuş doğa ile bağımızın kopmasındaki en önemli girizgâhtır.
Doğada olmak, ormanda yürüyüş yapmak, gökyüzünü izlemek bunlar her ne kadar bizlere keyif verip kendimizi iyi hissetmemizi sağlasa da doğa ile bağ kurmak için gerçekçi bir yöntem değildir. Doğa ile bağ kurmamız sorumluluklarımızın farkına varmak, ardından da bu sorumlulukları yerine getirmek ile mümkündür. Çünkü bağ kurmayı mümkün kılan şey, bağ kurmak istediğiniz şeye karşı sorumluluklarınızı yerine getirmektir. Sorumluluklarımızın farkına varmak niyetiyle….
Yazı: Leyla Aslan – Buğday Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
İllüstrasyon: Mısra Karahan
