Endüstriyel et üretimi iklim ve sağlık krizi riskini artırıyor
Gıda ve Su Avrupa (Food & Water Europe) ve Dünya Dostları Avrupa (Friends of the Earth Europe) tarafından yayınlanan yeni rapora göre, AB’deki fabrika çiftliklerinde yetiştirilen et üretiminin artması iklim ve insan sağlığını riske atıyor.
Çeviri: Sinem Uğurdağ – Buğday Gönüllü İletişim Ekibi
Avrupa Birliği’nde endüstriyel et üretimindeki artışa, küçük çiftlik sayısındaki hızlı düşüş eşlik etti. Bu da, kalabalık alanlara hapsedilmiş çok sayıda hayvanın olduğu “fabrika çiftliklerinin” tehlikeli bir şekilde artmasına yol açtı.
Raporda öne çıkan noktalar şu şekilde:
- Fabrika çiftlikleri ve kesimhanelerdeki güvenli olmayan çalışma koşulları işçileri tehlikeye atıyor ve Covid-19 dahil hastalıkların yayılmasını artırıyor;
- Hayvan yemi için küresel soya fasulyesi üretimi sonucunda ortaya çıkan ormansızlaşma insan faaliyetlerinden kaynaklanan tüm sera gazı emisyonlarının yaklaşık %7’sini oluşturuyor ve iklim krizini şiddetlendiriyor;
- Birleşme ve devralmalar yoluyla büyüyen birkaç büyük şirket Avrupa et sektörünün hakimi konumundadır. Küçük ölçekli çiftliklerin varlığını tehdit eden dikey entegrasyon üretici ücretlerini düşürüyor ve tüm kârı tarım endüstrisine bırakıyor;
- Fabrikada yetiştirilen hayvanlara rutin dozda antibiyotik verilmesi, antibiyotiğe dirençli bakterilerin ete bulaşma riskini artırıyor;
- Hayvancılıktan elde edilen gübre, hava kirliliğine (amonyak emisyonları yoluyla) ve su kirliliğine (nitrat çıktıları yoluyla) ciddi şekilde katkıda bulunarak fabrika çiftliklerinin yakınında yaşayan insanlar için büyük bir sağlık riskine yol açıyor.
Dünya Dostları Avrupa (Friends of the Earth Europe) gıda ve tarım kampanyacısı Stanka Becheva, “Avrupa’da endüstriyel hayvan çiftlikleri artıyor ve bunun doğa, köylü çiftçiliği, sağlığımız ve kırsal alanlar üzerinde yıkıcı etkileri daha şimdiden görülüyor. Covid-19 krizi ucuz eti mümkün kılan sistemin kırılganlığını, insanlık dışılığını ve bunun işçiler için ne kadar etik olmayan ve haksız koşullara bağlı olduğunu kanıtladı. Bu durumu değiştirmek için AB’nin ve ulusal politika yapıcıların acil eylemine ihtiyacımız var.” açıklamasında bulundu.
Gıda ve Su Avrupa (Food & Water Europe) AB işleri müdürü David Sánchez Carpio, “Avrupa’da fabrika çiftçiliğinin yükselişi, yanlış yönlendirilmiş politik kararların bir sonucudur. Avrupa Komisyonu, bu eğilimi değiştirmek için “Çiftlikten Çatala” stratejisini kullanmalı, Avrupa’da fabrika çiftliklerini yasaklamalı, sosyal ve çevre dostu bir hayvancılık sektörüne adil bir geçişi desteklemelidir.” dedi.
Avrupa Komisyonu’nun “Çiftlikten Çatala” stratejisi, hayvan üretiminin çevre ve iklim üzerindeki etkilerini azaltmayı taahhüt ediyor. Bununla birlikte, sorunun temel nedenlerinin üstesinden gelmek için hiçbir somut eylem önerilmemektedir.
Dünya Dostları Avrupa (Friends of the Earth Europe) ve Gıda ve Su Avrupa (Food & Water Europe), Avrupa Komisyonu’nun gelecekteki “sürdürülebilir gıda sistemleri için yasal çerçevesini” şu amaçlarla kullanmasını istiyor:
- Yeni fabrika çiftliklerinin inşaasını durdurmak ve mevcut çiftlikleri 2040 yılına kadar aşamalı olarak devre dışı bırakmak için somut eylem önerisinde bulunun.
- Fabrika çiftliklerindeki ve et endüstrisindeki işçilerin daha sürdürülebilir işlere geçmeleri için bir geçiş fonu geliştirin.
- Kırsal kalkınmaya katkıda bulunan küçük ölçekli, sürdürülebilir çiftlik hayvanı üreticilerini ve bağımsız et işleme tesislerini destekleyin.
Bunun yanı sıra, raporun çözüm bölümünde, AB’nin ortak tarım politikası (CAP) konusunda söz söyleme hakkı olan AB kurumlarına, AB üye devletlerine ve bölgesel hükümetlere bu sorunun çözümü için birbirinden farklı sorumluluklar yükleniyor. Bu sayede de kurumların birbirine paralel hareket etmeleri ve stratejik planlama yapmaları sağlanmış oluyor.
Çeviri: Sinem Uğurdağ – Buğday Gönüllü İletişim Ekibi
Kaynak: Friends of the Earth Europe – Climate and health crises driven by factory farms