İklim göçünün öncüleri
Louisiana’nın Isle de Jean Charles kasabası, kıyı erozyonu nedeniyle yerleşimlerinin %98’ini kaybederek güvenli bir bölgeye taşınmak zorunda kaldı.
Biloxi-Chitimacha-Choctaw Kabilesi üyesi Chris Brunet ve komşuları, 2023’te deniz seviyesinin yükselmesinden kaçmak ve kabilenin yer değiştirmesi için evlerini ve tanıdıklarını geride bırakma kararı aldılar.
Bu yer değiştirme kabilenin bilinen tarihinde ikinci kez oluyor. Kabile, daha önce Amerika’nın kolonileştirilmesi sırasında beyaz yerleşimcilerden kaçarak adaya sığınmış ve burada izole bir sığınak bulmuştu. Karayla bağlantı kuran bir yolun inşa edilmesiyle 1953’te ana karaya bağlanana kadar adada izole bir hayat sürdüler. Şimdi, yükselen deniz seviyelerinden kaçmak için yeniden yer değiştiriyorlar.. Brunet, “Biz iklim mültecileri değiliz, iklim öncüleriyiz” diyerek, Amerika yerlilerinin zorla göç etmesinin onları iklim değişikliği etkilerine karşı daha savunmasız hale getirdiğini vurguluyor.
Yeni bir ada
Biloxi-Chitimacha-Choctaw kabilesinin yeni yerleşimi “Yeni Isle” adını taşıyor ve eski adanın bir anıtı olarak kabul ediliyor. Ancak bu taşınma, kabilenin toprağa olan bağını ve ait oldukları yeri kaybetmeleri nedeniyle bir yas sürecini içeriyor. Isle de Jean Charles’taki bu taşınma, iklim değişikliğinin etkileri arttıkça diğer yerleşim bölgeleri için de bir örnek teşkil ediyor. Ancak uzmanlar, gelecekte karşılaşılacak sorunların ölçeği düşünüldüğünde, bu taşınmayı bir model olarak görmemek konusunda uyarıyorlar.
Brunet, eski evini kaybedene kadar ya da su onu kaplayana kadar ziyaret etmeye devam edeceğini belirtiyor. Isle de Jean Charles’taki yerinden edilmiş 34 aile, yeni yerleşimleri olan Yeni Isle’a taşındı. Bu taşınma, kültürel kimliğin korunması, gizlilik, soyutlanma, su erişimi ve mümkün olan en az sel riskine sahip arazi bulunması gibi önceliklere dayalı bir süreçi içeriyordu.. Yeni Isle, toplamda 120 ev, yürüyüş yolları, bir toplum merkezi ile ticari ve perakende alanları içeren bir plan doğrultusunda 2018’de satın alınan 515 dönümlük kırsal arazi üzerine inşa edildi.
Isle de Jean Charles’tan önce yerinden edilen veya Isaac Kasırgası sonrası yerinden edilen ancak zaten anakara dışında bir evi olan sakinlere yönelik başka bir yerleşim yeri için planlar ise belirsizliğini koruyor
ABD’de 3,2 milyon kişi iklim göçmeni
Bu tür yer değiştirmelerin, iklim krizinin etkileri arttıkça daha fazla gereklilik haline geleceği düşünülüyor.. 2022’de Biden yönetimi, Alaska ve Washington’daki üç kabilenin toplamda 75 milyon dolar alacağı bir yer değiştirme fonu açıkladı. 2000 ile 2020 yılları arasında, ABD’de 3.2 milyon kişi, nüfus kaybının doğrudan iklim değişikliği kaynaklı sel riskiyle ilişkilendirileni “iklim terk bölgelerinden” ayrıldı. Ancak bu tür taşınmaların topluluklar üzerindeki etkilerini değerlendiren bir çalışma, zorla yer değiştirmenin, özellikle renkli topluluklar ve savunmasız gruplar için gönüllü yer değiştirmeye göre sosyal destek ve psikolojik açıdan daha olumsuz etkilere neden olabileceğini belirtiyor. Brunet, “Bu zorunlu bir yer değiştirmeydi,” diyor, “Bu tamamen gönüllü bir temelde yapıldı ama zorlanmış hissediyorum. İklim değişikliği nedeniyle ayrıldık. İsteyerek ayrılmadık. Kıyı erozyonu doğduğumuz yerleri terk etmek zorunda kaldık” diyor.
Isle de Jean Charles’ın yerinden edilmesi, milyonlarca insanın gelecekte iklim değişikliği nedeniyle benzer zorluklarla karşılaşması durumunda, bu tür topluluklara nasıl yardım edilebileceği ve bu zorlu süreçle başa çıkılacağı konusunda bir rehber sağlamak için dikkate değer bir deneyim sunabilir. Topluluk liderleri, uzmanlar ve devlet kurumları, benzer durumlarla başa çıkarken, bireylerin önceliklerini anlamak ve doğrudan onlarla iletişim kurmak gerektiğine dikkat çekiyorlar. Bu, kültürel kimliği ve bağlılığı korumanın yanı sıra, etkilenen bireylerin sürece daha fazla katılımını sağlayabilir ve daha sürdürülebilir çözümlere yol açabilir.
Kaynak: This Louisiana town moved to escape climate-linked disaster, Lucy Sherriff
Fotoğraf: Lucy Sherriff
Çeviren: Öykü Ay